Hofkerk

Hoewel de exacte bouwdatum niet bekend is werd de kerk, gewijd aan de Heilige Petrus, in haar oorspronkelijke vorm naar alle waarschijnlijkheid in de 11^e eeuw gebouwd. Het huidige schip dateert van omstreeks 1500. Oorspronkelijk zal het een eenvoudig, eenbeukig gotisch zaalkerkje zijn geweest, gebouwd in west-oost-richting en uitgevoerd in baksteen. Waarschijnlijk waren er twee ingangen, één aan de zuidzijde, die nog goed te zien is tussen de preekstoel en het orgel, en één aan de noordzijde. Deze laatste is onder gepleisterd maar was nog duidelijk als zodanig herkenbaar tijdens de restauratie in 1980. Rechts van de preekstoel bevindt zich een klein vierkant raampje, waarschijnlijk een zgn. hagioscoop. Dit is een klein venstertje, laag bij de grond, dat vermoedelijk ten doel had om van buiten het kerkgebouw op het altaar te kunnen zien, of omgekeerd het licht van de godslamp die vóór het altaar was geplaatst op een (klein) deel van het omringende kerkhof te laten schijnen.

De bewaard gebleven grafkelder dateert van 1566. De toegang vanuit de kerk wordt gevormd door een poort in een rijke omlijsting van twee Ionische pilasters die een kroonlijst dragen met een uitgebreid Latijns grafschrift van Unico Ripperda, het geheel bekroond door een gebroken fronton met bazuinende engelfiguren en twee wapens, gedekt door helmen en omgeven van lambrequins en vlaggetrofeeën. De Ripperda’s – eveneens trouwens de van Coeverden’s die waren bijgezet in de in 1855 verloren gegane grafkelder van Stoevelaar – waren aanzienlijke adellijke personen die op de kastelen Weldam respectievelijk Stoevelaar woonden en als zogenoemde borgmannen van Goor eeuwen een belangrijk stempel hebben gedrukt op zowel het stadsbestuur als het kerkelijk bestuur van Goor.

In de periode 1574-1579 heeft er naar blijkt uit bewaard gebleven rekeningen van timmerlieden, metselaars, schilders en de leidekker een vrij omvangrijke restauratie plaats gevonden. In de augustusdagen van 1581 kwam echter voor de kerk letterlijk en figuurlijk de grote klap. Goor was namelijk in handen van de Spaanse overheersers, werd veroverd door de Staatsen, maar ging twee weken later weer over naar de Spanjaarden. Tijdens die gevechten werden de kerk en de toren fors beschadigd en het zou tot 1604 duren voordat er weer aan een summiere restauratie werd begonnen. Waarschijnlijk in 1640 heeft er een uitbreiding naar het oosten plaats gevonden. De ‘aansluiting’ is nog duidelijk te zien aan de linkerzijde van de preekstoel.

De zeszijdig eikenhouten preekstoel vertoont lijstpanelen en is voorzien van een geverfde ijzeren lessenaar met aan de onderkant het wapen van Goor, bestaande uit een kruis met vier mispel bloemen. De preekstoel dateert uit de 17^e eeuw, al is de voet van latere datum, circa 1850.

In het midden van de 19^e eeuw was de gemeente weer uit de kerk gegroeid. Daarom werd in 1854/1855 de kerk in noordelijke richting uitgebreid; deze vleugel kreeg daarbij een galerij of ‘hangzolder’. Bij deze uitbreiding moest noodgedwongen één van de beide oorspronkelijke grafkelders worden afgebroken. Die noordelijke grafkelder behoorde aan de eigenaren van het verloren gegane kasteel ‘Huize Stoevelaar’. Alleen een steen met het opschrift ‘Grafkelder van Stoevelaar’ herinnert nog aan deze grafkelder.

De glas-in-loodramen aan weerszijden van de preekstoel werden in 1907 geschonken door de bekende Goorse fabrikantenfamilie Jannink ter herinnering aan ds. N. Jannink, die de Hervormde Gemeente van Goor van 1841 tot 1875 als predikant heeft gediend.

In de jaren 1980/1982 vond opnieuw een belangrijke restauratie plaats, die de kerk zijn huidige aanblik verschafte, alsmede nieuwbouw van De Klokkenkamp. In 1986 volgde – helaas – het bepleisteren van de buitenmuren. In 1999/2000 vond een grote renovatie van het buitenwerk van kerk en toren plaats, waardoor de oorspronkelijke stenen weer zichtbaar werden.In 2005 heeft het interieur een grote metamorfose ondergaan. Er is een nieuwe vloer met vloerverwarming geplaatst, de banken zijn vervangen door stoelen, het liturgisch centrum is in de noordbeuk geplaatst, de verlichting is aangepast, het geheel is flexibel en de kerk heeft een moderne uitstraling gekregen.
In 2016 is het zalencentrum De Klokkenkamp geheel gerenoveerd met gedeeltelijke nieuwbouw.